Vào ngày 22 tháng 6 năm 1941, Đức Quốc xã đã tấn công Liên Xô – phá vỡ hiệp ước không xâm lược giữa hai nước. Ngày đó đánh dấu sự khởi đầu của “Chiến tranh yêu nước vĩ đại", vì cuộc xung đột giữa hai đồng minh cũ đã chấm dứt tại Liên Xô. Sau khi chiến tranh kết thúc, chính quyền Liên Xô đã ra lệnh xây dựng ba tượng đài hùng vĩ ở Berlin để tôn vinh ký ức của khoảng 80,000 binh sĩ Hồng quân đã ngã xuống trong trận chiến giành thành phố. Lớn nhất và quan trọng nhất là Đài tưởng niệm Soviet, nằm trong công viên Treptower.

Ba mươi bảng thiết kế cho tượng đài đã được gửi đi và tác phẩm chiến thắng đến từ một “tập thể sáng tạo” của kiến trúc s ư người Liên Xô – Yakov S. Belopolski, nhà điêu khắc Yevgeni W.Vuchetich,hoạ sĩ Alexander A. Gorpenko và kỹ sư Sarra S. Valerius. Năm 1947, một đơn vị đặc nhiệm gồm các sĩ quan kỹ sư được giao nhiệm vụ xây đài tưởng niệm dưới sự giám sát của các công ty Đức. Đài tưởng niệm chiến tranh và nghĩa trang quân sự phi thường này được chính thức ra mắt vào ngày 8 tháng 5 năm 1949.

Hai lối vào đài tưởng niệm, ở Puschkinallee và trên đường Am Treptower Park, được xác định bởi hai cổng vòm lớn. Những con đường rộng sẽ đưa khách tham quan đến một khoảng trống, nơi họ nhìn thất bức tượng đá hoa cương dài 3 mét “Mother Homeland”. Một lối đi dạo bên cạnh được che bóng bởi cây chi bạch dương dẫn qua hai lá cờ lớn được cách điệu bằng đá granit đỏ vào phần chính của căn cứ, nghĩa trang chiến tranh.

Dưới chân ngọn đồi và dọc theo trục trung tâm là năm phần khuông cỏ hình chữ nhật, được thiết kế như những ngôi mộ chung mang tính biểu tượng, được đóng khung bằng một lối đi khảm ô mosaic rộng.  Tám quách làm từ các khối đá vôi đứng ở mỗi bên của khu vực trung tâm này và tượng trưng cho 16 nước cộng hoà mà Liên Xô bao gồm vào thời điểm đó. Những bức phù điêu của họ được minh hoạ theo cảnh trong phim “Chiến tranh yêu nước vĩ đại”. Ngôi mộ của hơn 7,000 binh sĩ thiệt mạng trong trận chiến và được đặt yên nghỉ ở đây nằm phía sau quách trong khu vực bãi cỏ dưới tán cây.

Trung tâm của khu tưởng niệm là một ngọn đồi hình nón mang một ngôi mộ cũng đóng vai trò là bệ đỡ cho nhân vật trung tâm của đài tưởng niệm – một người lính Hồng quân. Tác phẩm điêu khắc bằng đồng của người lính Liên Xô, ôm một đứa trẻ được giải cứu trong tay và một thanh kiếm hạ xuống trên một hình chữ vạn (Swastika) bị tan vỡ, tượng trưng cho sự lật đổ của Chủ nghĩa xã hội quốc gia và viễn cảnh về một tương lai hoà bình.

Địa chỉ: Puschkinallee, 12435 Berlin