Vua Lê Thái Tổ, tên thật là Lê Lợi, là người sáng lập triều đại Lê vào thế kỷ 15, sau khi dẹp tan sự thống trị của nhà Hồ. Ông được biết đến với chiến công lịch sử chống lại quân xâm lược của nhà Minh (Trung Quốc) và giành độc lập cho Việt Nam sau hơn một thế kỷ bị ách đô hộ của các triều đại ngoại quốc.
Tượng Lê Thái Tổ được khai trương vào năm 2004 nhân kỷ niệm 650 năm ngày sinh của vua. Tượng này có chiều cao 4,87 mét, được đúc từ đồng vàng, và đứng trên một nền đá. Tượng vua Lê được đúc bằng đồng, trong tư thế đứng, tay phải cầm kiếm hơi chúc xuống, tay trái chống vào hông, đầu đội mũ bình thiên, 4 góc có treo kim tòng, mặc áo long bào, đeo đai lưng.  Đặc biệt, tượng tạc vua Lê trong tư thế trả gươm báu cho thần Kim Quy, gắn liền với truyền thuyết về hồ Hoàn Kiếm. Theo ghi chép tại khu di tích, tượng đài vua Lê Thái Tổ được xem là tượng đài cổ nhất của Hà Nội còn được lưu giữ đến nay.
Tượng Lê Thái Tổ không chỉ là biểu tượng lịch sử mà còn là nơi mà người dân và du khách thường đến để tưởng nhớ và tôn vinh những tinh hoa văn hóa và lòng dũng cảm của người Việt trong việc bảo vệ và xây dựng đất nước. Quảng trường Hoàn Kiếm, nơi tượng đài đứng, thường sôi động với cuộc sống của người dân và là nơi tôn vinh lịch sử và văn hóa Việt Nam. Tượng Lê Thái Tổ là một biểu tượng quan trọng của lòng yêu nước và tự hào dân tộc, đồng thời là một điểm đến thú vị trong hành trình khám phá thủ đô Hà Nội.